İki uçlu duygudurum bozukluğu yani çift ruh hali değişimi biçiminde açıklanan bipolar bozukluk nasıl tedavi edilir? Tedavisi ne kadar sürer? Bipolar bozukluk genetik midir?
BİPOLAR BOZUKLUK NEDİR?
Bipolar bozukluk, “maniden depresyona kadar uzanan ruh halindeki çok değişiklikler” olarak tanımlanır. Evvelce Manik depresif bozukluk yahut manik depresyon ismiyle bilinen, öz Türkçesi iki uçlu duygulanım bozukluğu olan, bipolar afektif bozukluk, riskli davranışlar nedeniyle ilgilere ve mesleğe ziyan veren, tedavi edilmediği vakit intihara bile yol açan önemli ruhsal bir hastalıktır.
BİPOLAR BOZUKLUK BELİRTİLERİ NELERDİR?
Hastalığın iki birbirine zıt evresi vardır:
Mani yahut Hipomani:
• Çok derecede enerjik hissetmek
• Daima heyecanlı hissetmek
•Düşünce değişimindeki sürat
• Optimistlik
• Odaklanmakta problemler yaşamak
•Az uyumak
• Süratli konuşmak
• Cinsel istekte artış
• Çok sevinçli olmanın tam bilakis çok süratli sinirlenebilme
• İştah sorunları
• Dikkatsizlik
• Bu belirtilere bağlı alkol ve uyuşturucu kullanma durumu
Mani ve hipomani devirde görülebilecek belirtilerden en az üç tanesi bipolar bozukluk nedir tanısı koymaya kafidir.
Bipolar Depresyon Belirtileri:
• Mani devir bilakis çok güçsüz hissetmek
• Unutkanlık hali
• Ümitsizlik hissi
• Hiçbir şeyden zevk alamama
• İştah sorunları
• Yorgunluk
• Aileden ve yakın etraftan uzaklaşmak
• Uyku esnasında sık sık uyanmak
• İçe kapanıklık
• Keyif alarak yapılan faaliyetlere karşı ilgisiz olmak
• Kendini kıymetsiz hissetmek
• İntihara meyillilik, intihar teşebbüsünden bulunmak
Bipolar Bozuklukta, ruh halinde dönemsel değişiklikler yaşanır. Bipolar Bozuklukta ‘Manik’ terimi hastanın çok hareketli, enerjik, konuşkan, umursamaz, kendini güçlü hissettiği bir periyodu tanımlar.
Bu periyotta günlerce süren uykusuzluk, çok hareketlilik, durdurulamayan konuşma, sonluluk, agresif davranış, çok fazla ve gereksiz alışveriş yapma en sık görülen belirtilerdir. Manik periyotlarda kimi
hastalar yaratıcılıklarının arttığını, işlerinin şahane gittiğini belirterek tedaviyi reddedebilirler.
Fakat hastalık ilerledikçe sonuçlar çok dramatik olabilir ve felaketle sonuçlanabilir. Kişi umursamaz
davranışlarda bulunabilir, çok para harcayabilir. Bipolar Bozuklukta; dürtüsel halde alınan riskli kararlar, davranışlar (uygunsuz iş muahedeleri, alım/satım vb.), kişiliğine uygun olmayan formda
rastgele cinsel alakaya girmesi hasta ve ailesi için finansal ve sıhhat riskleri oluşturabilir.
TEDAVİSİ NE KADAR SÜRER?
Bipolar bozukluk şahıstan şahsa nazaran evreleri değiştiği için farklı tedavi süreçleri mevcuttur. Bipolar bozuklukta akut alevlenme periyotlarının tedavisi ve muhafaza tedavisi olmak üzere ikiye ayrılır.
Atak tedavisi (akut alevlenme), çağdaş tıbbın muvaffakiyetle tedavi edebildiği,hastanın vakit zaman geçirdiği manik yahut depresif atakların tedavisidir. Atakların tekrarlama riskine karşı planlanan esirgeyici tedaviyle de, atak sıklığının azalması, hasta tekrar mani yahut depresyon geçirse bile bunların hafif olması ve kısa sürmesi sağlanmaktadır.
İkinci olarak ise uzun periyotta kollayıcı tedavinin sürdürülmesi gerekmektedir.Bipolar tedavisinde tabip tarafından planlanan his durumunudengeleyen ilaçlar (bipolar bozukluk ilaçları) ile birlikte destekleyici psikoterapi ve psikososyal terapilerin uygulanması bipolar hastalığının denetimi açısından kıymetlidir.
BU HASTALIĞA KİMLER YAKALANIR?
Ekseriyetle 15- 24 yaş ortasında görülür ve sıklıkla ömür uzunluğu sürer. Her yaşta görülen bipolar bozukluk genelde 20’li yaşlarda başlar. Her 100 şahıstan 1- 2’sinde görülür. Tüm dünyada benzeri biçimde görülür. Bayan erkek ortasında görülme sıklığı açısından bir fark yoktur.
HASTANEYE NE VAKİT YATIŞ GEREKİR?
Bipolar bozuklukta manik yahut depresif atak devirlerinde, belirtilerin çok şiddetli olduğu durumda, riskli davranışlarının, intihar kanısının teşebbüsle sonuçlanmaması ya da saldırgan davranışlarının
yatıştırılması emeliyle hastaneye yatırılır. Bipolar bozukluğu olanların yaklaşık %90’ı hayatları boyunca en azından bir defa, üçte ikisi de iki sefer yahut daha fazla hastaneye yatırılmıştır.
BİPOLAR BOZUKLUK GENETİK MİDİR?
Bipolar Bozuklukta genetik yatkınlık kıymetli bir risk olarak görülmektedir. Akrabalarının hiçbirinde bipolar bozukluk olmayanlarda hastalık görülme mümkünlüğü %1-2 iken, birinci dereceden akrabasında (anne-baba yahut kardeşlerinde)
bipolar bozukluk olanlarda hastalığın görülme sıklığı %7-8’e yükselmektedir. Tek yumurta ikizlerinden birinde bipolar bozukluk varsa öbür ikizde bipolar bozukluk görülme mümkünlüğü %45-60’a kadar yükselmektedir.
Gündem
Haberler.com