ERZİNCAN (AA) – Erzincan‘ın Tercan ilçesindeki Mama Hatun Külliyesi’nde Vakıflar Genel Müdürlüğünce yürütülen onarım çalışmaları büyük oranda tamamlandı.
Erzurum ve etrafında karar süren Saltuklu Beyliği hükümdarlarından 2’nci İzzeddin Saltuk’un kızı Mama Hatun tarafından Erzincan-Erzurum kervan yolu üzerinde inşa edilen külliye, kervansaray, hamam, cami ve kümbetten oluşuyor.
Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 2018 yılında yapılan ihaleyle tamirata alınan külliyedeki çalışmaların büyük kısmı bitti.
Onarımla güçlendirme yapılan kümbet, kervansaray, hamam ve mescitte vakitle eriyen, deforme olan taşlar sökülerek yerlerine yenisi konuldu. Külliye, etrafındaki çevre düzenlenmesi işlerinin tamamlanmasıyla ziyarete tekrar açılacak.
Atatürk Üniversitesi Sanat Tarihi Kısım Lideri Prof. Dr. Hüseyin Yurttaş, AA muhabirine, Mama Hatun’un Anadolu Selçuklu periyodunun kıymetli şahsiyetlerinden biri olduğunu söyledi.
Malazgirt Savaşı’ndan sonra Erzurum’da Saltuklu Beyliğinin kurulduğunu hatırlatan Yurttaş, “Mama Hatun, beyliğin kurucularından 2. İzzettin Saltuk’un kızıdır. Babası ile ağabeyi Nasurittin Muhammet vefat edince yerine geçiyor. Mama Hatun, Erzurum’da Saltukoğulları’nın son yöneticilerinden birisidir, bir melikedir. Münasebetiyle, Mama Hatun Türk tarihi açısından son derece kıymetli birisidir.” dedi.
Yurttaş, Mama Hatun tarafından yaptırılan tarihi yapının Anadolu Selçuklu devrinin en kıymetli külliyelerinden biri olduğunu söyledi.
Mama Hatun Türbesi’nin mimarisi hakkında bilgi veren Yurttaş, şöyle konuştu:
“İlk olarak içte mezar yapısı dediğimiz yahut türbe-kümbet olarak isimlendirilen yapının etrafında, kuşatma duvarı olarak tanımladığımız bir kısım daha var ki bu Anadolu’da pek fazla örneğini görmediğimiz bir yapı biçimini oluşturuyor. Türbenin en yakın örneğini ise medrese olarak inşa edilmiş Kayseri’deki Eretnaoğullarına ilişkin köşk medrese yapısında görebiliyoruz. Onda da ortada bir mezar anıtı, etrafında kare bir halde inşa edilen medrese yapısını görebiliyoruz lakin türbe olarak Anadolu’da bir gibisi daha olmayan bir mezar yapısı formunda karşımıza çıkmakta.”
“Taşlarında erime yaşandığı için tamire alındı”
Külliyenin Vakıflar Genel Müdürlüğünce onarıldığını hatırlatan Yurttaş, bilhassa Mama Hatun Külliyesi’nin taşlarında bir erime yaşandığını lisana getirdi.
Türbenin taç kapısı üzerindeki figürlerin de eridiğini aktaran Yurttaş, “Taşlardaki erimenin önüne geçmek, yapının varlığını koruyabilmek açısından Erzurum Vakıflar Bölge Müdürlüğü aracılığıyla bütün külliyenin yapıları onarılıyor. Bildiğim kadarıyla han onarıldı, cami ibadete açıldı, hamam işletme durumuna geldi. Şu anda türbe üzerinde çalışılıyor. İnşallah yakın vakitte türbe de onarılır ve biter.” diye konuştu.
Evliya Çelebi’nin, Mama Hatun Külliyesi’nden bahsederken mezar odasındaki mermer işlemeli sandukayı anlattığını belirten Yurttaş, Yasal Sultan Süleyman’ın da Irakeyn Seferi sırasında Matrakçı Nasuh’un menzillerle ilgili kitabında da Mama Hatun’a yer verdiğini kaydetti.
Yurttaş, Mama Hatun’un tarihe mal olmuş, Anadolu Selçuklu periyodunun değerli bir yöneticisi olduğunu vurgulayarak, “Genelde erkekler tarih sahnesinde yönetici olarak biliniyor lakin bir bayanın da burada yönetici olarak bulunması nitekim kıymetli bir konu. Mama Hatun’u yaşatmamız lazım. Bizim ecdadımızdan kıymetli bir şahsiyet.” tabirlerini kullandı.
AA / Muhammet Mutaf – Son Dakika Haberleri
Haberler.com