KADIKÖY, İSTANBUL (DHA) – Dünya üzerinde iyot eksikliği sorunu yaşayan 30 milyon insan olduğunu ve bu durumun beslenmeyle direkt bağlantılı olduğunu söyleyen İç Hastalıkları Uzmanı ve Fitoterapist Prof. Dr. Murat Hakan Terekeci, “İyot eksikliğinin önlenmesi için beslenmeye dikkat edilmesi gereklidir. Brokoli, turp, şalgam, kara lahana, ıspanak, soya fasulyesi, karnabahar üzere besinleri iyot eksikliği olan bireyler kullanmamalıdır. Balık, taze meyve ve zerzevat, deniz yosunu ve süt ve süt eserleri ise iyot bakımından güçlü gıdalardır” dedi.
Medicana Kadıköy Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı ve Fitoterapist Prof. Dr. Murat Hakan Terekeci, iyot eksikliğinin Türkiye‘de sık görülen bir durum olduğunu, bedende birçok sistemde rol oynamakla birlikte en değerli olarak uzunluğunda yer alan tiroid bezlerinin iyota bağlı çalıştığını söyledi. İyotun tesiriyle insan bedeninde beyin ve hudut sisteminin olağan büyüme ve gelişmesi, beden ısısı ve gücünün devamı için gerekli olan tiroid hormon işlevleri olağan olmaktadır. Terekeci, tıpkı vakitte iyot eksikliğinin önlenebilir zeka geriliğinin en önde gelen nedenlerinden biri olduğunu ve eksikliğin bebeği, anne karnından başlayarak tüm hayat müddetince olumsuz etkileyebileceğini belirtti. Terekeci, “İyottan varlıklı besinlerin yetersiz alımı bu hormonların yetersiz üretimine yol açarak kas, kalp, karaciğer, böbrek ve gelişmekte olan beyni olumsuz etkiliyor” dedi.
İYOT EKSİKLİĞİNİN SEBEP OLDUĞU HASTALIKLAR
Bilhassa gebelerde ve bebeklerde iyot eksikliğinin kalıcı problemlere yol açabileceğini söyleyen İç Hastalıkları Uzmanı ve Fitoterapist Prof. Dr. Hakan Terekeci Prof. Dr. Hakan Terekeci,”İyot eksikliğinde birinci olarak Guatr hastalığı görülmektedir. Guatr hastalığının tiroid bezlerinde büyüme sonucu oluşmaktadır. İyot eksikliği gebelerde düşüklere ve meyyit doğumlara dahi neden olabilmektedir. İyot eksikliği olan bireylerde dikkat ve odaklanmada bozulma, hiperaktivite üzere belirtiler görülmektedir. İyot eksikliğinin daima olması durumunda tiroid kanseri görülme oranı da artabilmektedir. Tükürük üretiminde azalma, ağız kuruluğu, tükürük bezlerinde şişme, yaygın kas ağrıları, hafızada zayıflık varsa akla kesinlikle iyot eksikliği gelmelidir.
iyotun tiroid sıhhatini desteklediğini, kanserin önlenmesine yardımcı olduğunu, çocuklarda büyüme ve gelişmeyi desteklediğini, beyin işlevlerini ve cilt sıhhatini koruduğunu söz eden Terekeci, iyot eksikliğinden kaynaklanan öbür yaygın bozuklukların, saç dökülmesi, kilo vermede zorluk, düşük doğurganlık suratı, adet düzensizliği, kas güçsüzlüğü, kabızlık, fibrokistik göğüs hastalığı, ateroskleroz ve göğüs kanseri olduğunu söyledi. Prof. Dr. Hakan Terekeci diyetle iyot içeriği yüksek besinlerin alınması yahut kolay iyot destekleriyle bunların birçoğunun engellenebileceğini söyledi.
İYOT EKSİKLİĞİ VE TİROİD BULGULARI
“İyot eksikliği, tiroid bezinde guatr, tiroid hormonlarının yeteri kadar üretilememesi (hipotiroidi) ve tiroid bezinin çok çalışması (hipertiroidi) üzere sıkıntılara neden olmaktadır” diyen Terekeci, Hipotiroidinin yaygın belirtileri ortasında halsizlik, yorgunluk, konsantrasyon zahmeti, kabızlık, çabuk üşüme ve soğuğa tahammülsüzlük, saçlarda dökülme/seyrekleşme, tırnakların güçsüzleşmesi ve terlemede azalma, bedende (özellikle yüzde) şişkinlik, su tutulması, kilo artışı görülür. Tiroid bezinin çok çalışması durumunda oluşan hipertiroidi hastalığı ülkemizde yaygın olarak görülmektedir. Bayanlarda erkeklere nazaran çok daha fazla görülen bu durumda tiroid bezlerinde nodül oluşumu da görülebilmektedir” diye konuştu.
Prof. Dr. Hakan Terekeci iyot eksikliğine bağlı oluşan hipertiroidinin belirtileri hakkında şunları söyledi:
“Genellikle sıcağa karşı tahammülsüzlük, sonluluk hali, çarpıntı, uykusuzluk, göz küresinin belirginleşmesi olarak da bilinen egzoftalmi, tiroid bezlerinde büyüme” üzere şikayetleri hipertiroidi hastalarından sıkça görüyoruz. Hipertiroidi ayrıyeten saçlarda incelme ve dökülme, ciltte incelme yahut nemlilik artışı, ellerde titreme, ishal, kilo kaybı ve adet düzensizliği üzere çeşitli problemlere da neden olabiliyor.”
Buna misal durumların görülmesi halinde kesinlikle iyot eksikliğinden ve hipertiroidi hastalığından şüphelenilmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Hakan Terekeci, kandaki tiroid hormon seviyeleri ile yahut kolay bir muayene ile tiroid bezinin gerçek çalışıp çalışmadığına bakılabildiğini söyledi.
İYOT EKSİKLİĞİNİ ÖNLEMEK İÇİN NE YAPILMALIDIR?
Medicana Kadıköy Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı ve Fitoterapist Prof. Dr. Hakan Terekeci, “İyot eksikliğinin önlenmesi için beslenmeye dikkat edilmesi gereklidir. Brokoli, turp, şalgam, kara lahana, ıspanak, soya fasulyesi, karnabahar üzere besinleri iyot eksikliği olan bireyler kullanmamalıdır. Bu besinler tiroid bezinde iyotun tutulmasını zorlaştırmakta ve Guatr hastalığına neden olmaktadır. İyot eksikliği nedeniyle yaşanan sıhhat sıkıntılarının önüne geçebilmek için olağan tuzlar iyotlu tuza çevrilmiştir. Yemeklerde ve masada kullanılan tuzu iyotlu tuzla değiştirmek günlük olarak almanız gereken iyodu ziyadesiyle sağlayacaktır. Lakin fazla tuz tüketimi öbür sıhhat meselelerine da neden olabileceğinden iyot içeren yiyecekleri beslenmenize ekleyebilirsiniz” dedi.
İYOT EKSİKLİĞİNDE TÜKETİLMESİ GEREKEN BESİNLER
Terekeci tüketilmesi gereken besinleri ise şöyle açıkladı:
Balıklar (özellikle tuzlu su balıkları) iyot bakımından epey zengindir ve iyot kaynağı olarak tüketilebilir. Yüksek oranda iyotlu balıklar ortasında birinci sıralarda ton balığı, mezgit, soğuk su ve derin deniz balıkları gelmektedir. Karides ve öteki kabuklu deniz canlıları da iyot eksikliğini önlemek için kullanılabilir. Taze zerzevat ve meyve tüketimine itina gösterilmesi hipertiroidi ve iyot eksikliğini önlemektedir. Ispanak, kuru erik, soya fasulyesi, pazı, kabak, kuru fasulye ve sarımsak üzere sebzelerin iyot oranı yüksektir. Meyveler çoklukla iyi bir iyot kaynağı olmamakla bir arada 10-12 adet çilek günlük iyot muhtaçlığının yaklaşık yüzde 15’ini sağlar. Süt ve süt eserleri ile yumurta iyot bakımından zengindir. Bir kase yoğurt günlük iyot gereksiniminin yaklaşık yüzde 60’ını, 1 bardak süt yüzde 40’ını, 1 yumurta yüzde 20’sini karşılamaktadır. Deniz yosunu, en iyi doğal iyot kaynaklarından biridir. Bununla birlikte ölçüsü deniz yosununun tipine, büyüdüğü bölgeye ve hazırlanışına nazaran değerli ölçüde değişebilir.”
Terekeci, “Beş yaşından küçük çocuklarda ve bebeklerde günde 90 mcg iyot yeterliyken, 6-12 yaş ortasında 120 mcg, 12 yaş üzerinde ise 150 mcg iyot tüketilmesi önerilmektedir. Hamilelik devrinde ise olağana nazaran iki kat iyot gereksinimi mevcut olduğu için birçok durumda iyot içeren mineral ilaç destekleri de kullanılabilmektedir. Eksiklik durumunda erişkinlerde günlük alınması gereken ölçü 300 mcg’dir. İyot eksikliği belirtilerinin görülmesi durumunda kesinlikle tabibe danışılmalıdır” dedi.
Demirören Haber Ajansı – Son Dakika Haberleri
Haberler.com