Oruç Reis kimdir? sorusunun cevabı merak ediliyor. Osmanlı’ya katılmadan evvel Cezayir’i ele geçirip hükümran olmuştur. Oruç Reis, Osmanlı denizcisidir. Barbaros Hayreddin Paşa’nın ağabeyidir. Tarihseverler tarafıdan hayatı merak konusu olan Oruç Reis kimdir? Oruç Reis nasıl öldü? Oruç Reis’in hayatı nedir?
ORUÇ REİS KİMDİR?
Oruç Reis (1470 yahut 1474, Midilli Adası – 1518, Tilimsan), Osmanlı denizci. Barbaros Hayreddin Paşa’nın ağabeyidir. Osmanlı’ya katılmadan evvel Cezayir’i ele geçirip hâkim olmuştur. Babası, Vardari Yâkub Ağa, 1462’de Midilli’nin fethine katılmış ve Bonova köyü kendisine tımar olarak verilmişti. Burada yerleşip evlenen Yâkub Ağa’nın İshak, Oruç, Hızır ve İlyas ismini verdiği dört oğlu oldu.
Eğitimi ve gençliği
İyi bir tahsil gören kardeşler, devranın denizci milletlerinin lisanları olan İtalyanca, İspanyolca, Fransızca ve Rumca’yı öğrenerek yetiştiler. Gençliğinde gemiciliği ve deniz ticaretini çok iyi öğrenen Oruç Reis, cüreti, zekası ve girişimciliği ile kısa vakitte gemi sahibi oldu. Suriye, Mısır, İskenderiye ve Trablusşam’a mal taşıyarak, oradan aldıklarını Anadolu’ya getiriyordu.
Esareti
Oruç ve İlyas Reisler, bir seferinde Midilli’den Trablusşam’a giderken, Rodos Şövalyeleri’nin büyük savaş gemileriyle karşılaştılar. Çarpışmada İlyas Reis hayatını kaybetti, Oruç Reis esir oldu. Uzun uğraşılardan sonra, buradan kurtuldu. Muhtemelen üç sene esir kalan Oruç Reis, esaretten kurtulduktan sonra, bir mühlet Memlük Devleti hizmetinde amirallik yaptı. Ünlü kelamı olan “yaşama hakkın çaba gücün kadardır” dedi. En berbat fırtınada yahut mahpusta dahi gayret edip hiç umudunu kaybetmedi.
Donanma kumandanı oluşu
Memlük buyruğunda uzun vakit kalmayıp, Şehzade Korkut’un verdiği on sekiz büyük savaş gemisine kumandan oldu. Bunlarla, Rodos kıyılarında basılmadık yer bırakmayan Oruç Reis, ânî bir baskın sonucunda gemilerini kaybetti. Leventleriyle birlikte bu baskından kurtulduktan sonra, Şehzâde Korkut’a tekrar başvurdu. Kendisine, biri yirmi dört oturak, ikincisi yirmi iki oturak iki savaş gemisi verildi. Şehzâde Korkut’un elini öpüp, hayır duâsını aldıktan sonra Akdeniz’e açıldı. Seferlerinde pek çok ganîmet, ticaret malı ve esir aldı. On yıldır uğramadığı Midilli’ye gelerek kardeşlerine, akrabalarına, yoksul ve muhtaçlara, yetimlere pek çok mal dağıttı.
Birinci muvaffakiyetleri
Türk denizcilik târihinde değerli bir yeri olan Cerbe Adası, Oruç Reis tarafından 1513 yazında fethedildi. Burayı kendisine üs edinip, Doğu ve Batı Akdeniz’de pek çok gemi zaptetti. Papa’ya ilişkin, o vaktin dev savaş gemilerini, ince tekneleriyle ele geçirmesi, şöhretini Avrupa ve dünyaya ulaştırdı.
O tarihe kadar, bir çektirinin, bir baştardayı ele geçirmesi işitilmemişti. Gemi elde edilince kendisi dahil bütün leventlerine İtalyan elbiselerini giydirdi. Oruç Reisin, arttan gelen ikinci savaş gemisini ele geçirmesi, pek kolay oldu. Çünkü ateş başlayıncaya kadar, İtalyanlar, bu gemiyi kendi gemileri zannetmişlerdi.
İtalyanlar bu muvaffakiyetleri ve tanınmasının akabinde kızıl sakalından dolayı kendisine Barbarossa lakabını vermişlerdir. Oruç Reis’in akabinde kardeşi Hızır da ağabeyine hürmeten tıpkı lakabla anıldı.
Cezayir’i Fethi
Cezayir’de bir devlet kurmaya karar veren Oruç Reis, kısa vakitte bu toprakları ele geçirdi. İspanya Hükümdarı Şarlken, Cezayir’e donanma gönderdiyse de, Oruç Reis’i elde ettiği yerlerden çıkaramadı. Becâye kuşatması sırasında Oruç Reis, sol kolundan ağır yaralandı ve doktorların tavsiyesiyle bu kolu dirsekten kesildi. Tek kolla gayrette de şevk ve azminden hiçbir şey kaybetmeyen Oruç Reis, güzelleşince derhal denize açıldı ve pek çok gemi ele geçirdi.
Çok güç durumda olan Emevilere yardım ederek, onların binlercesini Kuzey Afrika’ya taşıdı. Bu hareketleri hürmetini arttırdı. Kardeşleriyle Kuzey Afrika’yı İstilacılara karşı savunmakla kalmayıp, Emevileri iskan ediyor, yiyecek ve başka gereksinimlerini temin ediyordu. Elindeki leventler, akıncılar ve fedailerle, periyodun en büyük denizci devleti olan İspanyollarla bitmek tükenmek bilmeyen gayretlerine devâm ediyordu. İspanya hükümdarı o devirde, Avrupa’nın pek çok ülkesini elinde bulundurduğu üzere, Amerika’da da sömürgelere sahipti.
ORUÇ REİS NASIL ÖLDÜ?
Cezayir’in doğusunda, İspanya’nın hakimiyeti altında bulunan Tlemsan’ı elde eden Oruç Reis, İspanyollardan yardım alan Tlemsan buyruğuna karşı, elde ettiği yerleri savundu. Topraklarını yedi ay boyunca müdâfaa etti. Yerli halkın ihanet etmesi üzerine, Cezayir’e dönmek için düşman kuşatmasını yarıp dışarı çıkmaya çalıştı.
Düşmanı yararak bir kısım leventleriyle birlikte ırmağı geçti. Lakin, yirmi kadar levendi, düşman tarafında kalmıştı. Oruç Reis, kurtulma ümîdi olmadığını bile bile, leventlerini yalnız bırakmamak için tekrar düşmanları ortasına daldı. Irmağı geçmeye çalışırken leventlerinin birden fazla öldü. Tek kollu Oruç Reis, yanındaki son levendin de öldüğünü gördükten sonra, aldığı mızrak yarası sonucu öldü.
Oruç Reis’in mevtini İspanya Hükümdarı’na ispatlamak isteyen İspanyollar cesedin başını keserek almışlar ve bal dolu bir torba içerisine koyarak İspanya’ya götürmüşlerdir. Bunu yapmalarının nedeni, birçok defalar Oruç Reis’le çatışmaya giren İspanyolların, onu öldürdüklerini İspanyol Hükümdarı’na bildirmelerine karşın bunların hiçbirinin yanlışsız çıkmamasıdır.
Oruç Reis’in 1518’de hayatını kaybettiğinde, kırk sekiz yaşında olduğu kestirim edilmektedir..
Kadına şiddettin en büyük nedeni sizce nedir?#KadınaŞiddeteHayır
— Haberler.com (@Haberler) November 25, 2021
Gündem
Haberler.com