Tiroid hormonlarının hayati kıymet taşıdığını ve az ya da çok çalışması durumunda birçok hastalığı beraberinde getirdiğini aktaran Endokrin Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Erhan Ayşan, “Bazen de hormon salınımlarındaki artışın çok süratli ve bol ölçüde kana verilmesi durumunda ‘tiroid fırtınası’ tablosunun ortaya çıkabiliyor. İşte içimizdeki fırtına bundan sonra kopar” diye konuştu.
Tiroid hormonları yürüme, konuşma, sindirim, kalp suratı, tansiyon, nabız hatta düşünme ve algılamaya kadar bedende her türlü işlevde belirleyici rol oynuyor. T3 ve T4 hormonlarının az ya da fazla çalışması durumunda hipotroidi ve hipertiroidi tabloları ortaya çıkabildiğini söyleyen uzmanlar, toplumun çok büyük bir kısmını etkileyen bu sıkıntıların farklı hastalıklarla da karıştırılabileceği konusunda vatandaşı uyarıyor. Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Paratiroid Nakli Kliniği’nden Prof. Dr. Erhan Ayşan, belirtiler konusunda dikkatli olunması gerektiğini belirterek, bilhassa tiroid hormonlarının birdenbire ve çok fazla kana verilmesi durumunda ortaya çıkan ve tiroid fırtınası olarak tanımlanan tablonun epeyce önemli sonuçlar doğurması açısından farklı bir kıymet taşıdığının altını çizdi.
“İÇ ORGANLARA ZİYAN VEREREK İLERLER”
Tiroid fırtınası ile ilgili bilgiler aktaran Prof. Dr. Ayşan, “Bu fırtına bazen dışarıdan görülebilecek bulgular verirken bazen de dışarıya hiçbir bulgu vermeden iç organlara ziyanlar vererek ilerler. Bu hasarlar içinde birinci sırayı kalp ve beyin alacaktır. Kalbin süratli atmasına bağlı ritim bozuklukları ve ani kalp durması gelişebilir. Beyin damarlarında çatlamalara bağlı beyin kanamaları görülebilir. Ortaya çıkacak organ hasarları hastanın yaşına ve var olan ek hastalıklarına bağlı olarak değişir. İleri yaşlardaki hastalarda iç organ hasarları daha erken görülür. Ek hastalığı olan şahıslarda, örneğin kalp yetmezliği olan bir şahısta tiroid fırtınasının kalp üzerindeki tesirleri çok daha erken ve çok daha şiddetli yaşanabilir” dedi.
TABLO ANİ GELİŞİYOR
Tiroid fırtınası durumunda hastanın farkında olmadığı bir tiroid hastalığının bulunduğunu lakin bunun bir kural olmadığını da hatırlatan Prof. Dr. Erhan Ayşan, tiroid fırtınası yeni başlamış bir tiroid hastalığının birinci bulgusu da olabileceğini söyledi. Prof. Dr. Ayşan, “Tiroid bezinin fazla çalışmasına, fazla T3 ve T4 hormonu üretmesine hipertiroidi denir. Graves hastalığı ise hipertiroidinin en sık sebebidir. Aslında tiroid fırtınası bir çeşit hipertiroididir lakin bu tabloda T3 ve T4 hormonlarının üretimi hem çok daha fazladır, hem de tablo çok daha ani gelişir. Bununla birlikte tiroid bir endokrin organdır ve her endokrin organ üzere gerilimden çok çabuk etkilenir. Gebelik de bir gerilimdir ve tiroid hastalıklaır ile birlikte tiroid fırtınasını da tetikleyebilir. Bulgu vermeyen tiroid fırtınası ise birçok hastalıkla karıştırılabilir. Bu sebeple gereksiz tomografiler, MR’lar, anjiyografiler, endoskopilere sık rastlıyoruz” sözlerini kullandı.
EN ERKEN BULGU ÇARPINTI
Prof. Dr. Erhan Ayşan, tiroid fırtınası tablosunun en erken ve en besbelli bulgusunun çarpıntı olduğunu söyleyerek, “Sol göğüs bölgesinde kalp atışlarında bariz artış hisseden hasta bu durumu, ‘adeta kalbim dışarı çıkacakmış üzere oluyor’ halinde anlatıyor. Bu sırada nabız sayısında artış yaşanır ve nabız ritmik değildir. Bazen nabız vuruşlarının ortası açılırken bazen de bu ortaların kısaldığı görülüyor. Daima olarak yaşanan nabız artışı bilhassa geceleri çarpıntıyla birlikte uyku bozukluklarına neden olur. Bilhassa de nabız sayısını arttıran fizikî aktivitelerde bu sayı daha da artarak hastayı çok önemli biçimde rahatız eder. Beşerler çarpıntıyı çabucak fark ederler ve bunun bir kalp hastalığı olduğunu zannedip kardiyoloğa başvurabiliyor” diye konuştu.
İLERİ YAŞTAKİ HİPERTANSİYON HASTALARI İÇİN ACİL BİR DURUM
Tiroid fırtınasının bir öteki belirtisinin ise tansiyon yüksekliği ve buna bağlı yaşanabilecek baş ağrısı olduğunu ve bu durumun bilhassa yüksek tansiyonu (hipertansiyon) olan ileri yaştaki hastalarda hayati risk oluşturabileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Erhan Ayşan, “Bu bireylerde damar sertliği de olduğu için damarlar yükselen kan basıncına dayanmayarak çatlayabilir ve beyin kanaması görülebilir. Yaşanan bu durum da hayati risk oluşturan acil bir durumdur” dedi.
Prof. Dr. Erhan Ayşan, yaşanabilecek başka belirtilerle ilgili şu bilgileri verdi:
“Uyku bozukluğu, geceleri sık sık uyanma, sıcaktan rahatsız olma hastalarda sık karşılaştığımız bulgular ortasındadır. Münasebetiyle soğuk havalarda ince kıyafetlerle dolaşan ve üşümediğini söz eden şahısların bir endokrin uzmanına başvurmalarında yarar var. Bununla birlikte, diyet yapmadan süratle kilo verilmesi de bir başka bulgudur. “Yiyorum lakin kilo almıyorum” tabiri birçok kişiyi memnun edebilir fakat bu bireylerde bir tiroid fırtınası yaşanıyor ve metabolizmanın hızlanmasına bağlı iç organlar önemli formda yoruluyor olabilir. Bu bireyler ileride önemli organ yetmezlikleri ile baş etmek zorunda kalabilirler. Tuvalet alışkanlığında değişiklik, sık tuvalete çıkma, ishal atakları sindirim sistemiyle ilgili olarak görülebilen başka bulgulardır.”
HASTANIN PSİKOLOJİSİ DE BOZULUR
Tiroid fırtınası tablosunun bireylerin fizyolojik yapısıyla birlikte ruhsal durumunu da etkilediğinin altını çizen Prof. Dr. Erhan Ayşan, “Bu hastalarda duygusal bozukluklar, depresyon (içe kapanma) ya da sonluluk (anksiyete) de görülebilir. Yıllardır tanıdığınız, ferdî özelliklerini, huylarını bildiğiniz birinin davranışlarında değişiklikler olması, sizinle paylaşımlarını azaltması ya da tam bilakis gereksiz şeylere kızıp sonlanması de tiroid fırtınasını düşündüren ögeler arasındadır” diye konuştu.
ŞİKAYETLER BAŞLAR BAŞLAMAZ TABİBE BAŞVURULMALI
Tiroid fırtınası teşhisinin laboratuvar testleriyle konulabileceğini söyleyen Prof. Dr. Ayşan, teşhiste yapılabilecekler konusunda şu bilgileri verdi:
“Öncelikle şikayetler ortaya çıkınca kesinlikle bir sorunun varlığının kuşku edilerek tabibe başvurmak gerekir. Yapılan laboratuvar incelemelerinde T3 ve T4 hormonlarının çok yüksek bulunması, TSH hormonunun düşük olmasıyla teşhis konulur. Bununla birlikte hastaya kesinlikle tiroid ultrasonu yapılmalıdır. Tiroid bezinin tamamı süratli çalışıyor olabilir ya da tiroid bezinde çok çalışan bir nodül vardır ve hastalığın nedeni bu nodüldür. Ultrasonla birlikte tüm bilgilere ulaşılabilir. Hasebiyle hem hastalığın nedeni, hem de tedavi prosedürü hakkında bilgi vereceği için ultrason kesinlikle yapılması gereken bir teşhis sistemidir.”
ERKEN TEŞHİS ORGAN HASARLARINDAN KORUR
Tiroid fırtınasında tedavinin birinci basamağını ilaçların oluşturduğunu sonraki süreçlerde de tedavide farklı seçenekler uygulanabileceğini söyleyen Prof. Dr. Erhan Ayşan, “Elimizde tiroidden salgılanan hormonları bloke edecek muteber ilaçlarımız var. Bunların hakikat dozlarda başlanması birkaç gün içinde hastayı rahatlatacağı üzere, iç organları da fırtınanın tesirlerinden korur. Daha sonraki süreçte tedaviye ilaçla, radyoaktif iyotla (atom tedavisi) ya da ameliyatla devam edilebilir. Bu seçeneklerden hangisinin uygulanacağına endokrin uzmanı karar vermelidir. Tiroid fırtınası tekrarlayabildiği ve bu nedenle birinci teşhis evresinde gerçek bir tedavi başlanmalı ve takipler aksatılmamalıdır” dedi.
Kaynak: Demirören Haber Ajansı
Haberler.com