Dutu ve pekmeziyle ünü devlet sonlarını aşan Tunceli‘nin Çemişgezek ilçesinde, ilmî olarak şimdi kaç yaşında oldukları tescil edilmese de dut ağaçlarının devasa büyüklükteki görünümleri ve yöre halkının iddialarıyla farklı yaşlardaki yüzlerce yıllık çok sayıda dut ağacı yöre halkının ekonomik gelir kaynağı olmaya devam ediyor. Mescit Mahallesi Sağven mevkiinde bahçe içerisinde bin 200 yaşında olduğu söylenen fakat tam olarak yaşı bilinmeyen dut ağacı ise devasa geniş gövdesiyle dikkat çekiyor. Dedelerinin dedeleri tarafından dikilen yüzlerce yıllık ağaçlardan toplanan dutlardan, her yıl olduğu üzere bu yıl da yöre halkı çerezlik kuru dut ve pekmez üretmeye de başladı.
“DEDEMİN DEDESİNİN DİKTİĞİ AĞAÇLAR MEYVE VERMEYE DEVAM EDİYOR”
İlçede yetişen dutların tam organik olduğunu belirten yöre sakinlerinden İbrahim Köroğlu, “Çemişgezek ilçemizde çok yaşlı dutlarımız bulunmaktadır. Benim dedem 1958 yılında 96 yaşındayken vefat etti. Hala benim bahçemde dedemin dedesinin ektiği ağaçlar meyve vermeye devam ediyor. Bu dut ağaçları onlardan bize miras kaldı. Bende yakın vakitte 27 adet hayrat dut diktim. İlçemizde 300 senelik, 500 senelik dut ağaçları bulunmaktadır. Yaşlı dutlar hala meyve vermeye devam ediyor. Kendi bahçemde de yaşlı dut var. Budadıkça kolları gençleşiyor. Ama gövdesinin içi yaşlandıkça boşalıyor. Hala 400 – 500 yıllık dut ağaçlarından verim alıyoruz. Çemişgezek ilçemizdeki dutlarımıza hiçbir halde fenni gübre falan verilmez. Hepsi organiktir. Dutu meşhurdur. Pekmezi meşhurdur” dedi.
“BİN 200 YAŞINDA OLDUĞU DEĞERLENDİRİLİYOR”
İlçe sakinlerinden Arif Kaya ise, “Çemişgezek yöresi olarak dut bizim çok kıymetli. İlçemizin Ulukale dutu tescillidir. Dut ayrıyeten pekmez ve pestil üretilen bir eser. Dutumuzun insan sıhhatine yararı olduğu herkes tarafından bilinmekte. Ben sizlere Çemişgezek ilçemizde bulunan dut ağaçlarının geçmişinden bahsetmek istiyorum. İlçe halkımızın gelir kaynaklarından biri olan dut ağacı uzun yıllara dayanan bir geçmişi olduğu bilinmektedir. Gerimde gördüğünüz dut ağacının 1200 yaşında olduğu ve ilçemizdeki birçok ağacın 200 – 500 – 700 üzere yaşlarda oldukları iddia edilmektedir. Yöre halkı hala daha bu ağaçlarda eser almakta ve gelir elde etmektedir. Bu gelirle ilçemize bir ek sağlamaktadır. İlçemizin birçok konumunda de bu dutlar vardır. Dutun bilinen tarihi içerisinde har devir özelliği vardır. Korona virüse de çok yararlı geldiği, bu üzere illetlere özelliklere virüssel marazlara çok iyi geldiği bilinmektedir. Korona virüsten sonra duta ve pekmeze çok yüksek rağbet oldu. Siparişlerimiz arttı. Daha fazla talep olduğu ilçe halkımız tarafından söylenmektedir” tabirlerini kullandı.
“İLÇEMİZE EKONOMİK OLARAK GETİRİ SAĞLIYOR”
İlçedeki dut ve dut eserlerinin dünya pazarında ağır ilgi gördüğünü söyleyen Tarkan Yılmaz ise, “Bilindiği üzere Çemişgezek ilçemizin dutu ve pekmezi meşhur. Şu anda da zati 300 – 600 ve 1000 yaşına kadar farklı yaşlarda dut ağaçlarımız var. Bu dutlar taze meyve vermeye başladı. İlçemiz sakinleri bu ağaçlardan faydalanıyorlar. Ticaretini yapıyorlar. İlçemize ekonomik olarak bir getirisi oluyor” halinde konuştu.
Kaynak: İHA
Haberler.com